de madammen
"Mijn kind knippert heel de tijd met zijn ogen"
wo 6 mrt. - 9:00
Het kind van Niko en Eline is 8 jaar en knippert de hele tijd met haar ogen. "We weten wel dat iedereen met de ogen knippert, maar bij haar is het veel heviger."
"We hebben haar al gevraagd om te proberen wat minder te knipperen, maar het lukt haar gewoon niet. We vrezen dat het echt een tic is. Wat kunnen we hieraan doen?"
De Madammen nodigen neuroloog Chris Van Der Linden van AZ Sint-Lucas in Gent uit voor meer uitleg:
Als het alleen maar oogknipperen is, dus monosymptomatisch, en er geen andere tics zijn, dan kan het vanzelf over gaan. Na een maand of 6, soms zelfs enkele jaren, tijdens de jeugdjaren.
Er is geen medicatie voor. Wat je wel kunt doen als het echt hinderlijk is, is injecties met botulinetoxine, lokaal in de oogspier die knippert rond de oogkas. Het is eigenlijk hetzelfde als botox voor cosmetica tegen de rimpels.
Is dat niet wat overdreven?
Dit kan zelfs voor kind van 8, en, je doet het enkel als het kind enorm lijdt. Het is een ongevaarlijk product, en de behandeling is niet blijvend (reversibel). Na 3 maand is de behandeling uitgewerkt. Daarna kan de behandeling hernomen worden.
De behandeling wordt in het geval van tics trouwens terugbetaald door het ziekenfonds.
Kunnen er nog andere tics zijn?
Jazeker, en als er meer tics zijn is dat een aanwijzing voor (het syndroom van Gilles de la) Tourette.
Aangezichtsgrimassen, schouderophalen, hoofdschudden en dat zijn de belangrijkste eenvoudige tics.
meisje knipoogt
Tourette, dan denken we meteen aan mensen die lelijke worden roepen.
Dat gebeurt, vieze woorden roepen als tic, maar het komt heel zelden voor. Het zijn zelden verstaanbare woorden. Meestal gaat het dan om een tic als keelschrapen, piepgeluidjes maken, neusophalen of snuiven, of onverstaanbare kreten.
Soms verstaanbare woorden: "Tak", "boot"... Maar vieze woorden komt dus zelden voor.
Zijn er nog andere meer opvallende tics mogelijk?
Bv. huppelpasjes maken, om de zoveel meter voorwerpen aanraken, in de eigen schaamstreek knijpen, dan wordt het obscener.
Als je een aantal van deze tics hebt, is de kans groot dat je tourette hebt?
- Als je een aantal tics hebt, zowel motorisch als vocaal
- Als ze meer dan een meer dan een jaar duren en ontstaan het 18e levensjaar ontstaan
Dan heet dat tourette. Maar de makkelijkste diagnose wordt meestal pas als laatste gemaakt.
Het is alsof huisartsen huiverig zijn van de diagnose. Vaak worden ouders van het kastje naar de muur gestuurd. Ze zien verschillende specialisten, zelfs een oogarts.
Tot ze dan uiteindelijk de juiste informatie en diagnose krijgen bij een neuroloog. Ze krijgen dan een attest mee dan hun kind tourette heeft.
Stel dat het dochtertje van onze luisteraars tourette heeft: wat kunnen ze dan doen?
Als het kindje weinig problemen heeft met de tics is het vooral belangrijk om informatie te geven aan ouders en school om pestgedrag te voorkomen.
Mensen met tourette zijn meestal zeer sociaal begaafd, hebben een grote vriendnekring, zijn intelligent en creatief. Op zich zijn die tics niet schadelijk. Maar ze moeten wel goed begeleid worden. Er valt mee te leven.
Als het kind wel problemen heeft: echte lijdensdruk, storingen in de concentratie bestaat er medicatie om symptomen te onderdrukken. Maar er zijn bijwerkingen en er treedt gewenning op, dus dit verdient niet de voorkeur.
Je moet weten dat tics van tourette meestal vanzelf voorbijgaan, na de puberteit. De meeste mensen hebben bijna geen tics meer als ze volwassen zijn en hun brein ontwikkeld is: alleen nog oogknipperen of schouderoptrekken. Dus je kunt het best afwachten.
In de mail van Niko en Eline staat dat ze hun dochter vragen om wat minder te knipperen, om de tic te onderdrukken. Is dat een goed idee?
Neen, zeker niet doen! Als ouders het proberen te verbieden wordt het alleen maar erger. Je kun het niet forceren. Je kunt het ook moeilijk controleren.
Kindjes kunnen soms in een vreemde omgeving de tics tijdelijk onderdrukken, soms wordt moeder zelfs boos. Als ze tics hebben onderdrukt, volgt daarna de compensatie, thuis.
Komt tourette veel voor?
4 keer vaker bij jongens als meisjes. 1 tot 3 op duizend. Zo is het gemeten, misschien zijn er meer.
We zien dat er meestal maximaal één kind per school is met tourette.
Waar kunnen mensen terecht voor meer info?
Er is een tourette-vereniging, die mensen doen goed werk.
