Naar een gezonde band met je ouders

"Ik ben enig kind, ondertussen al 35 jaar en word verschrikkelijk bemoederd", schrijft een luisteraar die anoniem wenst te blijven. "Ik heb altijd een goede relatie met mijn moeder gehad, en we doen ook veel samen. Alleen zijn we erg afhankelijk geworden van elkaar."

"Zij is al jaren weduwe en ik ben nu ook al een aantal jaren alleenstaande moeder van een dochtertje. Onze hechte, maar verstikkende band heeft een einde gemaakt aan mijn vorige relatie en zorgt ook voor veel problemen in mijn nieuwe relatie."

"Telkens als ik erover begin draait het uit op ruzie. Ik wil haar niet in de steek laten, maar wil wel wat meer ademruimte creëren zonder haar te kwetsen. Alleen weet ik niet hoe.”

De Madammen praatten hierover met dr. Alfons Vansteenwege, relatietherapeut op emeritaat en jarenlang hoogleraar aan de KULeuven.

Hoe brengt zij het probleem het best aan bij haar moeder?

1. Het is heel mooi dat zij van haar moeder houdt. Ze heeft ook het gevoel dat ze voor haar moet zorgen. De liefde voor haar moeder is al een goede zaak. Het belangrijkste wat zij nu kan doen is haar moeder overtuigen dat zij van haar houdt en dat het weggaan geen teken is van gebrek aan liefde of van niet meer kunnen verdragen.
   
   Ze moet de betekenis goed uitleggen: ik hou van u, maar ik wil zelf ook gelukkig zijn. Dat is een belangrijk punt, de moeder moet dat inzien. Als zij ook van haar houdt, wil zij dat haar dochter gelukkig is.
   
2. De tweede fase is dingen doen en zeggen waardoor ze afstand neemt. Bijvoorbeeld: met een nieuwe partner is het moeilijk om meer rekening te leren houden met de partner dan met de moeder.
   
   Kleine gedragingen kunnen hier goed voor zijn: dingen doen met de partner en niet altijd rapporteren aan de moeder bijvoorbeeld. De moeder in het gezin binnentrekken is fout. Als je dat toch doet mag je niet klagen dat je moeder de baas komt spelen. Als je alles gaat rapporteren aan je moeder blijft zij het overzicht behouden.
   
   Je moet een beetje doen zoals in de puberteit: eens iets stiekem doen. Deze vrouw is nu 35 jaar oud, ze heeft al een partner gehad en nu ook een dochtertje: ze zal het loslaten tegenover haar dochter ook moeten leren.
   
3. Ook belangrijk: ze moet goed nadenken over zichzelf en wat ze eigenlijk wil. Als ze wil loskomen, moet ze zich binden met haar partner en dat moet sterker zijn dan de binding met haar moeder. Het is zelfs zo in een goed huwelijk: als de band met de partner niet zo sterk of niet sterk genoeg is, zal hij/zij terugtrekken naar het gezin van oorsprong.
   
   Ze moet ook begrijpen waarom haar moeder zich zo wil binden. De moeder is weduwe in dit geval en kan zich heel alleen of ongelukkig voelen en dat moet haar dochter begrijpen.
   
4. Ook van moeders kant: ze wil haar dochter zo dicht mogelijk bij zich houden. De positie van de moeder is belangrijk: het loslaten moet sterker zijn dat het loskomen. Het los kunnen laten is een voorwaarde voor kinderen om los te komen.

Zo’n hechte moeder-dochter relatie, is dat gezond? Kan dit blijven duren?

Dat hangt af van wat mensen willen. Vroeger had men heel veel kinderen en was het normaal dat een kind langer bij de moeder bleef. Als je daarvoor kiest is dat geen probleem. Hier is dat niet het geval. Ze kiest voor een nieuwe partner. Of dat normaal is of niet normaal, is van geen belang.

Is er een manier waarbij haar vriend hun relatie kan accepteren?

Als ze van haar vriend houdt, zal ze ook daar moeten vertellen dat ze van haar moeder houdt, maar niet alles wil laten bepalen door haar moeder. De vrijheid moet ze delen en dat moet ze goed uitleggen aan haar partner. Hoe meer binding met iemand anders, hoe meer kans dat je niet meer terugkeert naar het gezin van oorsprong.