Onmiddellijke boetes voor drugsbezit groot succes

"We merkten al een hele tijd overlast in onze zone door (klein) druggebruik maar de bestraffing bleef vaak uit. We konden enkel de drugs in beslag nemen, een vermaning geven. Maar we wisten dat er verder geen gevolg aan gegeven zou worden door het gerecht. Ze vervolgen klein gebruik niet omdat het een te grote werklast met zich meebrengt.", legt korpschef Wim Pieteraerens uit. "Het ging zelfs zover dat men openlijk dealde op straat omdat men wist dat men niet bestraft werd. Dat zorgde bij de bevolking voor frustraties, maar ook bij politiemensen."

Proefproject op eigen vraag

Pieteraerens stapte zelf naar het parket om een oplossing te zoeken voor het probleem. Hij stelde voor om een systeem van minnelijke schikking in te voeren. Dat betekent dat wie betrapt wordt meteen een boete kan krijgen. Het valt het best te vergelijken met een snelheidsovertreding. Ook daar krijgt de overtreder meteen een voorstel om een boete te betalen om verder vervolging te vermijden. "Het kostte heel wat overtuigingskracht maar uiteindelijk kregen we als zone de toelating om één jaar lang het systeem uit te proberen om klein drugsgebruik aan te pakken." Bij grote evenementen (Aalst Carnaval, Gentse Feesten, festivals...) en geplande acties (verkeerscontroles) kon een minnelijke schikking wel al maar in de dagelijkse werking nog niet. 

Hoe werkt het? 

"Wanneer iemand betrapt wordt met een kleine hoeveelheid nemen we de drugs nog steeds in beslag. We geven een vermaning én meteen ook een betaalterminal. De gebruiker moet dus ter plaatse de boete betalen, afhankelijk van de hoeveelheid drugs die hij bij zich heeft. De bedragen variëren sterk. We betrappen vooral mensen met cannabis. Wie minder dan vijf gram bij zich heeft, betaalt meteen 100 euro. Als de gebruiker meer op zak heeft gaat dat richting de 500 euro. Bij harddrugs liggen de bedragen hoger. Bij echte grote hoeveelheden (vanaf 10 gram, nvdr.) is er wel een doorverwijzing naar het parket want dan gaat het niet meer om eigen, klein gebruik. 

Wegens succes verlengd

Het proefproject slaat aan want al 68 mensen zijn betrapt én beboet. Ze betaalden al 8.000 euro. Twee mensen weigerden te betalen. "Daar hebben we een serieuze stok achter de deur. Wie weigert, wordt meteen gedagvaard in snelrecht én vervolgd. Dat is een afspraak met het parket. Er volgt een hogere straf dan de minnelijke schikking, de gebruikers zijn dus slechter af", vertelt Pieteraerens. De deal met het parket is bijzonder, want normaal gezien is er geen vervolging bij eigen gebruik. Het pilootproject is intussen verlengd. 

"Wir schaffen das!"

"Wir schaffen das!", zegt de korpschef lachend. "Onze mensen zijn heel tevreden dat ze meteen resultaat van hun tussenkomsten zien, hun werk loont. We krijgen ook veel steun van de beleidsmakers want onze aanpak kost natuurlijk ook geld. Zo hebben we de betaalterminals moeten aankopen. Daar is nooit een probleem over gemaakt." 

Andere politiezones zijn jaloers

"Ik zie soms jaloerse blikken bij andere korpsen als ik toelichting geef over ons beleid. Het is nog te vroeg om het verder uit te rollen over Vlaanderen, het parket wil nog wat afwachten wat het op langere termijn betekent. Maar als de beslissing komt dat het ook elders kan, ben ik er zeker van de maatregel zich als een olievlek over Vlaanderen zal verspreiden.