De Topcollectie
The Beatles & The Rolling Stones: week 5 (van 30 juli tot en met 3 augustus)
ma 6 aug. - 7:00
30 juli: The Beatles on tour
De zomer van 1964 was er voor The Beatles één van een grote internationale toer: in 27 dagen speelden ze 37 keer in Denemarken, Nederland, Hong Kong, Nieuw-Zeeland en Australië. Ringo Starr was er toen niet bij, hij had af te reken met een tonsillectomie – zijn amandelen moesten geknipt worden – en hij werd vervangen door Jimmie Nicol. Die vervanging – die hoogstens een dag of vijf duurde – was het hoogtepunt in de carrière van Jimmie.
In augustus trokken The Beatles opnieuw naar Amerika, voor 30 optredens in 23 steden. De belangstelling voor the fab four was nog niet verminderd, integendeel: ze speelden nooit voor minder dan tienduizend fans, van San Fransisco tot New York.
Tijdens die Amerikaanse toer regelde een journalist een ontmoeting met Bob Dylan. Het was Dylan die The Beatles toen liet kennis maken met cannabis maar die ontmoeting had nog een andere betekenis: ze zouden mekaars muziek gaan beïnvloeden.
Bob Dylan had op dat moment een publiek van voornamelijk college kids, artistiek en cultureel geëngageerde jonge mensen, die politiek en sociaal actief waren. De fans van The Beatles waren dan weer echte teenyboppers, jongelui die met volle teugen proefden van de commerciële cultuur van tv, radio, popmuziek, fanbladen en tienermode.
Minder dan een half jaar na de ontmoeting zou John Lennon dezelfde nasale stijl van Bob Dylan gaan gebruiken en Dylan zelf nam een vijfkoppige groep onder de arm, mét elektrische gitaar, hij evolueerde van folkmuziek in de richting van de rock.
En ondertussen waren The Beatles zelf niet vies van enig sociaal engagement, integendeel: in september 1964 vertikten ze in Florida te spelen tenzij ze van de promotor de garantie kregen dat er tijdens het concert geen rassenscheiding zou plaatsvinden. Hun eis werd ingewilligd.
31 juli: The Rolling Stones - de door van Brian Jones
Tijdens de opnames van Beggars Banquet - het zevende album van The Rolling Stones - was het al duidelijk geworden dat Brian Jones binnen afzienbare tijd de groep zou moeten verlaten: zijn druggebruik liep de spuigaten uit, hij had last van stemmingswisselingen en hij was vaker niet dan wel in de studio aanwezig. En was hij er wél, dan was hij vaak niet in staat iets deftigs te spelen. Vaak werd zijn gitaar gewoon losgekoppeld, zodat Keith Richards alle partijen voor zijn rekening kon nemen. Kortom: Brian Jones was een probleem.
The Stones waren van plan nog eens in Amerika te gaan toeren, voor de eerste keer in drie jaar, maar een nieuwe rechtszaak tegen Jones kon roet in het eten gooien: hij zou sowieso geen visum krijgen om een tijdje in de States te verblijven. En dus werd hij vervangen door een jonge gitarist die al zijn sporen had verdiend bij John Mayall's Bluesbreakers: de 20-jarige Mick Taylor.
Brian Jones mocht van de overige groepsleden zelf bepalen hoe hij de zaak naar buiten zou brengen en op 9 juni 1969 liet hij weten dat hij uit The Rolling Stones stapte. In de nacht van 2 op 3 juli 1969, minder dan een maand later, werd hij levenloos aangetroffen in het zwembad van zijn domein in Sussex, hij was 27 jaar.
The Rolling Stones waren geboekt voor een gratis optreden in Hyde Park, twee dagen na de dood van Jones, en de groep besloot het concert te laten doorgaan, als eerbetoon. Een kwart miljoen fans woonden het optreden bij, het eerste met Mick Taylor, en net voor het optreden liet Mick Jagger duizenden vlinders los ter nagedachtenis van Brian Jones. Het eerste liedje van het concert was I'm yours and I'm hers.
1 augustus: The Beatles for sale
In 1964 zaten de Beatles echt wel op hun voorlopig hoogtepunt, de “Beatlemania” was dus een feit. Ze traden zowat overal ter wereld op en hadden maar weinig tijd meer over om aan nieuw platenmateriaal te werken. En toch, ...
In de maand juni van 1964 vonden de vier een gaatje in hun agenda om een vierde studio-album op te nemen: ‘Beatles for sale’. Alles moest snel gaan en dus werd er beslist om een aantal nummers die ze al live op het podium brachten nu ook op plaat te zetten. En de nieuwe nummers moesten aan een tempo van 1 nieuw nummer per dag afgeleverd worden.
Zelf beseften de Beatles op dat moment dat ze de vraag naar nieuw materiaal nog maar moeilijk konden bijhouden én jammer genoeg werd de samenwerking tussen John Lennon en Paul McCartney alsmaar moeilijker. Oorzaak daarvan was ongetwijfeld de ontmoeting van Lennon met Bob Dylan die hem duidelijk wist te beinvloeden, maar daar komen we later nog wel op terug.
Eén van de nummers die op het album ‘Beatles for sale’ terecht kwamen was ‘Eight days a week’ en dat nummer was meteen een voorbeeld van de nieuwe werkmethode van de groep. Bedoeling was de liedjes op te nemen in verschillende vormen en daarna pas te beslissen hoe het uiteindelijk moest klinken.
'Eight days a week' was trouwens één van de weinige echte hits die op de LP ‘Beatles for sale’ stonden. Op de hoes stonden in dit geval 4 erg vermoeide Beatles trouwens.
In juni 1965 worden The Beatles geridderd tot MBE, ‘Member of the Order of the British Empire’. Een hele eer voor de mannen die het nieuws vernamen van hun manager Brian Epstein toen ze in een filmstudio zaten
Maar de reacties daarop verschillen nogal. De MBE’s zijn eigenlijk bedoeld voor verdienstelijke militairen of andere gezagsdragers en voor het eerst wordt daar van afgeweken door de koningin nadat een 70-tal fans haar daar van overtuigd hadden.
Paul McCartney zag het wel zitten om 40 pond per jaar bij te verdienen, George Harrison vond het maar niks en Ringo Starr begreep het allemaal niet zo goed...
En John Lennon zou zijn medaille terug geven in 1969 uit protest tegen de Britse deelname aan de oorlogen in Vietnam en Biafra.
2 augustus: The Rolling Stones - Let it bleed
In December 1969 kwamen de Rolling Stones op de proppen met het nieuwe album ‘Let it bleed’, meteen het laatste album waar Brian Jones aan kon meewerken en het eerste waar Mick Taylor op te horen is.
Kenners beweren nog steeds dat de plaat samen met ‘Beggars’ Banquet’, ‘Sticky Fingers’ en ‘Exile on Main Street’ tot de betere Stones-albums horen. Op het album staan nummers als ‘Gimme Shelter’ en ‘You can’t always get what you want’.
Datzelfde jaar volgde er ook nog een toernee door de Verenigde Staten die hen op Sinterklaasdag van ’69 op het Altamont Free Concert brengt, een concert dat een wrange nasmaak krijgt met de dood van een fan. De veiligheid moest gewaarborgd worden door leden van de plaatselijke Hell’s Angels die ter compensatie een paar vaten bier kregen.
De 18 jarige Meredith Hunter staat in het publiek en geniet van het concert wanneer hij en zijn vriendin betrokken geraken in een vechtparij. Rijkelijk voorzien van amphetamines en LSD raakt het publiek redelijk onvoorspelbaar en agressief en zijn de Hell’s Angels snel alle controle kwijt.
Op een bepaald moment haalt Meredith Hunter een revolver boven en mikt naar het plafond. Dat is voor de Angels het sein om de man in elkaar te slaan tot hij niet meer beweegt. De Stones staan verstomd van het gebeuren en een verantwoordelijke vraagt rustig te blijven …
Het was Hell’s Angel Alan Passaro die de 18-jarige Hunter neerstak omdat hij zich bedreigd voelde toen die laatste zijn revolver tevoorschijn haalde. Dat verklaarde hij tenminste achteraf in de rechtbank die hem ook vrijsprak van moord. In 1985 werd het lichaam van Passaro gevonden in een waterbekken, hoe hij daarin terechtkwam is nog altijd niet duidelijk maar kwaad opzet wordt zeker niet uitgesloten.
3 augustus: The Beatles - Help!
De tweede film van The Beatles – Help! – verscheen in de zomer van 1965. In de film, die als een soort parodie op de avonturen van James Bond werd opgevat, word Ringo’s leven bedreigd door een oude offerring die in zijn bezit is gekomen. Die ring maakt ‘m het doelwit van een stelletje oosterse jongens dat ‘m achtervolgt van Londen over Oostenrijk tot de Bahama’s.
Er hoorde ook een soundtrack bij de film en op die plaat was John Lennon prominent aanwezig: hij schreef de meeste songs en hij nam de leadzang van de twee grootste singles voor zijn rekening, die van Help! en Ticket to ride.
Het album, dat ook Help! heette, was de vijfde LP van The Beatles. De plaat bevatte een pak nieuwe Beatlessongs en twee covers, Act Naturally en Dizzy Miss Lizzy. Het waren meteen de laatste covers die op een Beatlesalbum zouden verschijnen.
Op de plaat gebruikten de jongens meerstemmige laagjes en ze begonnen geleidelijk aan meer klassieke instrumenten te gebruiken: een mooi voorbeeld is het strijkkwartet van Yesterday, tussen haakjes het meest gecoverde nummer aller tijden.
De derde Amerikaanse toer van The Beatles begon op 15 augustus 1965 met een optreden in het Shea Stadium in New York voor ruim 55.000 mensen – toen een wereldrecord. Er volgden nog een stuk of negen concerten, verspreid over de V.S., en tegen het einde van de toer konden the fab four op audiëntie bij Elvis Presley, één van hun muzikale voorbeelden.
