radio2 middag in west-vlaanderen
Leefden er holbewoners op de bodem van de Noordzee?
wo 8 mei - 6:54
Het is moeilijk voor te stellen want we kennen de Noordzee als een grote massa water, maar in het verleden lagen delen van dat gebied regelmatig droog. Dat heeft te maken met de zeespiegel die daalt bij lage temperaturen en stijgt bij hoge temperaturen. Door de verschillende ijstijden ontstonden landschappen die je kan vergelijken met de natuur in de poolgebieden. Warmere tussenperiodes zorgden voor een wildernis van loofbomen en eiken. Er leefden ook dieren: mammoeten, holenberen en wolharige neushoorns, maar ook mensen. Botresten die zijn opgevist in het gebied bewijzen dat.
Verzonken landschappen in kaart
Vorig jaar trok de Belgica er al eens op uit om de verzonken landschappen van 500.000 jaar geleden in kaart te brengen. Nu is er een nieuwe expeditie die inzoomt op het gebied rond de Bruine Bank, een zandbank tussen Nederland en Groot-Brittannië. Ze willen zicht krijgen op het landschap daar vroeger en op het leven van de jager-verzamelaars die er 10.000 jaar geleden woonden.
Bart De Smet van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ): “We gaan specifiek op zoek naar menselijke aanwezigheid, maar het is heel moeilijk te bepalen waar we dat zullen vinden.” De Smet schat de kans klein dat het onderzoeksschip menselijke botten zal vinden. Hij denkt wel dat ze bewijzen van menselijke aanwezigheid kunnen aantreffen. De jager-verzamelaars aten bijvoorbeeld schelpdieren. De lege schelpen die ze op hopen smeten, zouden nu nog terug te vinden zijn in de bodem.
Een grondige studie van de prehistorische landschappen zou ons veel bijleren over de gevolgen van de huidige klimaatverandering.
Een doorbraak voor de toekomst?
De expeditie van VLIZ, UGent en de Britse Bradford University hoopt niet enkel op een doorbraak voor de geschiedenis, maar ook voor onze toekomst. “We bestuderen de geschiedenis net om de toekomst beter te kunnen inschatten.” Bart De Smet benadrukt het belang van de verzonken landschappen voor het huidige klimaat.We tasten nog steeds in het duister over wat de stijgende zeespiegel betekent voor ons kustlandschap. “Een grondige studie van de veranderingen die de prehistorische landschappen doormaakten door de ijstijden en warmere periodes zou ons veel bijbrengen over de manier waarop ons gebied zal reageren op de klimaatverandering.”
