'Winkelhieren' is het woord van 2019

Er warn negentien kanshebbers waren er voor de felbegeerde titel van 'Woord van het Jaar'. Het nieuw bedachte woord 'winkelhieren' haalde het met vlag en wimpel: één op de drie kiezers stemde voor 'winkelhieren'. 

"'Winkelhieren' is voor het eerst gebruikt deze zomer," zegt VRT-taaladviseur Ruud Hendrickx , "toen Unizo (de Unie van Zelstandige Ondernemers) met een campagne begon om mensen ertoe aan te zetten om niet online te kopen, maar wel in de lokale winkel. Dat gebeurde onder de noemer 'Winkelhier'. Meteen heeft Unizo ook campagne gevoerd om 'winkelhieren' te nomineren als Woord van het Jaar." Met het nodige succes! 

Dat er op die manier 'gestuurd' wordt in de stemming is niet nieuw, zegt Ruud Hendrickx. "Vaak zijn er gelijktijdige oproepen voor verschillende woorden en dan wordt het een soort populariteitspoll." 'Egelwegel' bijvoorbeeld komt van Natuurpunt, 'jagger' - dat de top 3 niet haalde -  is geïntroduceerd door het Radio 1-programma 'Nieuwe feiten'. "Hoe dan ook vat de top-drie heel mooi een aantal facetten van het afgelopen jaar samen, vindt Hendrickx."

In de Van Dale?

Belandt 'winkelhieren' nu in de Van Dale? "De 19 nominaties nemen we voorlopig op in de digitale editie van het woordenboek," zegt Ruud Hendrickx. "Ons opnamebeleid houdt in dat een woord pas een vaste plek in het woordenboek krijgt als het een aantal jaren echt frequent wordt gebruikt. Vaak verdwijnen 'bedachte' woorden voor een campagne snel uit het dagelijks taalgebruik en daarna ook uit het woordenboek."

Dat dreigt ook te gebeuren met 'winkelhieren'. 'Moordstrookje' of 'frietchinees' van enkele jaren geleden duiken dan wel weer geregeld op in de dagelijkse taal.

Hoe lang houdbaar?

Wie de houdbaarheid van de Woorden van het jaar wil testen: dit is de lijst van de afgelopen jaren:  moordstrookje (2018), koesterkoffer (2017), samsonseks (2016), kraamkost (2015), flitsmarathon (2014), selfie (2013), frietchinees (2012), stoeproken (2011), tentsletje (2010), ontvrienden (2009), swaffelen (2008) en bokitoproof (2007).

Nederland gaat voor 'OK, boomer'

Ook in Nederland is het Woord van het Jaar verkozen: dat is 'boomer', de pejoratieve benaming voor iemand die geboren is in de babyboomjaren tussen 1946 en 1964. Vooral in de door jongeren gebruikte uitdrukking 'OK boomer' kwam die term in zwang de laatste tijd. 'Boomer' kreeg in Nederland maar liefst 41,8 percent van alle stemmen.