De meest gestelde vragen van Radio 2-luisteraars over corona beantwoord

De basisregels

De belangrijkste basisregel in ons land is simpel: blijf zoveel mogelijk thuis en vermijd zoveel mogelijk contacten. Kom alleen buiten voor essentiële zaken zoals boodschappen doen en om te wandelen, te fietsen of te lopen met je gezin of met een vriend of vriendin. Bij voorkeur is dat altijd dezelfde vriend of vriendin.

Het principe is simpel: blijf zoveel mogelijk binnen en houd enkel contact met mensen in je eigen bubbel. Dat is die van je gezin. 

Uiteraard blijven de ook de basishygiënemaatregelen van kracht. Houd minstens anderhalve meter afstand, geef geen handen, was je handen geregeld grondig met water en zeep en hoest in je elleboog. 

Alle antwoorden op praktische vragen vind je in dit artikel 

(Blijven de winkels open? Wat met de kinderopvang? Welke verplaatsingen mag ik nog maken?)

Hoe ken ik het verschil tussen een pollenallergie en het coronavirus?

Dokter Devroey: "Mensen die allergisch zijn aan pollen weten dat normaal van zichzelf en herkennen de symptomen doorgaans wel. Het gaat dan om niezen, een lopende neus en tranende ogen als symptomen. Als je daarbij ook koorts krijgt, of nog andere symptomen, bestaat de kans dat je besmet bent met een virus. Maar het kan ook perfect een ander virus zijn dan het coronavirus, want het griepvirus doet nu ook nog de ronde. Ik zou aanraden aan mensen met een pollenallergie, blijf in je huis, dan ga je minder last hebben van de symptomen."

Hoe lang blijft het virus overleven op pakketjes, brieven, deurklinken ...?

Een virus leeft niet lang op onderwerpen. Hoe lang? Alles hangt af van de temperatuur en de vochtigheidsgraad van de omgeving. In een labo kan het virus 3 dagen overleven, maar normaal een paar uren. Daarom is het zo belangrijk om je handen te wassen. Pakketjes uit China? "Je moet heel lang wachten op pakjes die vanuit China naar hier worden verstuurd, soms tot 36 dagen,” weet Marc Van Ranst. “Geen enkel virus overleeft dat. De hoofdmanier om het virus door te geven is ook via hoesten en niezen, wanneer er druppeltjes uit de mond of de neus komen van iemand anders en je die gaat inademen. Ons zorgen maken over toetsenborden of deurklinken heeft weinig zin, want je kan die niet altijd ontsmetten. Wat daartegen wel kan helpen, is handen wassen."

Kan het virus op cash geld zitten?

"Het virus kan enkele seconden of minuten op geld achterblijven. Betaal je met een bankkaart, dan heb je dat probleem natuurlijk niet. Maar de kans dat je daardoor besmet geraakt is heel klein. Een goede handhygiëne is altijd belangrijk, niet alleen in tijden van corona. Ik hoop dat beenhouwers, bakkers, ... daar altijd wat extra aandacht aan besteden, niet alleen nu!" Dat vertelde viroloog Marc Van Ranst in De Inspecteur.

Ik werk in een café of restaurant. Wat nu?

"Dan ben je werkloos door overmacht. Je werkgever heeft geen verplichtingen meer, omdat hij ze toch niet kan nakomen. Je hebt dan wel recht op een werkloosheidsuitkering. Je werkgever moet hiervan elektronisch aangifte doen bij de Rijksdienst. Wanneer corona als motief wordt opgegeven, wordt dat als overmacht beschouwd. Wanneer dat gebeurd is, heb je als werknemer recht op een uitkering", legde advocaat Herman Van Hoogenbemt, gespecialiseerd in arbeidsrecht uit in De Inspecteur.

Hoe gevaarlijk is het voor zwangere vrouwen?

"Dat is een moeilijke vraag en we moeten eerlijk kunnen toegeven dat we weinig wetenschappelijke evidentie hebben”, zegt Marc Van Ranst. Maar er zijn een aantal zaken die daar geruststellend kunnen zijn: zo zitten er weinig zwangere vrouwen bij de observatie van de mensen die heel erg ziek zijn. Een andere observatie is dat in de leeftijdscategorieën waarin mensen zwanger worden, we heel weinig ernstige besmettingen zien. Wat kinderen en baby's betreft: zij lopen weinig risico om in het ziekenhuis terecht te komen. Al zijn daar ook nog maar beperkte studies over."

Vanaf welke leeftijd behoor ik tot de risicogroep?

"Er is geen echt afkappunt. Hoe ouder dat je bent, hoe gevaarlijker het virus voor je is. Voor oudere mensen is het gevaarlijk, omdat ze vaak bijkomende aandoeningen hebben, zoals diabetes,hartfalen en nierproblemen. Het is exponentieel, als je 80 bent is de kans dat je sterft aan het virus 15 procent, als je 60 bent is het 8 procent."

"Maar anderzijds, is het virus ook gevaarlijk voor jongere mensen met astma of COPD. Ook een kind van vier jaar met mucoviscidose is een risicopatiënt. Als je 80 jaar bent en je bent nog perfect gezond, ga je bijvoorbeeld nog elke dag 5 km stappen, dan moet je je minder zorgen maken dan een kind van vier jaar met muco."

Hoe weet ik of ik besmet ben met corona?

De Vrije Universiteit Brussel ontwikkelde een online vragenlijst waarmee je het risico op een besmetting met corona kan inschatten.

Wat met geplande feesten? Trouw, doopfeest, begrafenis, communie, ...

Het gaat hier duidelijk over een situatie van overmacht. Maar wie draagt het risico en wie draait er op voor de kosten? Daar is geen duidelijkheid over. Daarom de raad: probeer alles te verplaatsen wat verplaatst kan worden.

Specialisten vragen hier inschikkelijkheid van iedereen: de organisator kan je niet verwijten dat het niet doorgaat. En jij als klant bent natuurlijk bezorgd dat je feest niet doorgaat. Probeer samen een oplossing te zoeken! Een voorschot kan je laten gelden voor een latere datum. Dus neem contact op met je zaal, dj, cateraar, … en zoek samen naar een oplossing.

We hebben een familiefeest dit weekend? Moeten we dit annuleren?

Dokter Devroey: “ Het wordt aangeraden dit niet te laten doorgaan. De politie zal niet komen controleren, maar gezond verstand is belangrijk. Op een familiefeest zijn vaak jonge kinderen en ook oudere mensen, en het is net de bedoeling dat we die generaties zoveel mogelijk scheiden, omdat de hygiëne bij jonge kinderen net moeilijk te garanderen is. We weten nog niet hoe erg zij verspreider zijn van het ziekenhuis, ook al weten we dat zij zelf niet zwaar ziek worden. Mijn advies: niet laten doorgaan.”

Is het gevaarlijk als postbode? Je komt toch met veel mensen in contact als je post brengt?

Dokter Devroey: “Voor iedereen: social distancing is belangrijk. Dat betekent dat je normaal gezien anderhalve meter afstand moet houden van iedereen. Als je dan toch dicht bij iemand moet komen, doordat je pakjes moet afgeven, houd dan de periode zo kort mogelijk. Je hebt veel meer risico om ziek te worden als je vier uur naast iemand zit op een vliegtuig dan dat je heel kort een pakje afgeeft. Volg zeker de hygiënische maatregelen: ontsmet je handen met gel of was ze vaak.”

Gaat het virus pas verdwijnen wanneer er een vaccin is?

"Het virus zal verdwijnen wanneer 60 of 70 procent van de bevolking besmet is geraakt en zo antistoffen heeft gemaakt. Ook al heb je geen vaccin, er zal toch immuniteit ontstaan bij de bevolking, waardoor het niet erg is dat er nog geen vaccin is. Momenteel gaat een besmette patiënt drie anderen besmetten. Pas wanneer dit aantal daalt, kan je zeggen dat de ziekte op z'n retour is."

Mag ik nog naar de kust of de Ardennen rijden? 

Met de lente in aantocht worden de dagen soms zonniger, maar ook naar de Kust of de Ardennen trek je beter niet. West-Vlaams gourverneur Carl Decaluwé heeft ook opgeroepen aan alle toeristen en tweedeverblijvers om de komende weken niet naar de kust te komen. Onze wetenschapsjournalist Koen Wauters bevestigde dit ook in de Inspecteur: "Het is niet de bedoeling dat je naar een eventueel tweede verblijf gaat aan zee of in de Ardennen. Er zal ook strikter op gecontroleerd worden." 

Kan ik nog planten of zaden kopen?

De lente komt eraan! Een goed moment om op dit moment in je tuin te werken. Maar: de meeste tuincentra zijn momenteel toe. Je kan bijvoorbeeld in Aveve nog langsgaan om voeding (o.a. bloem of broodbakmixen) alsook dierenvoeding te kopen. Maar de afdeling planten of zaden om groenten te kweken, blijft gesloten. Je kan eventueel wel op het internet op zoek gaan naar zaden om te planten.