Sandwichgeneratie, mensen werken maar zorgen ook voor iemand: “Dit is het minste wat ik kan doen voor hen!”

“De sandwichgeneratie moet zoveel borden tegelijk in de lucht houden. Ze moeten zoveel rollen en taken combineren met de combinatie van hun werk. Ze zijn actief aan het werk, hebben een gezin en/of partner én nog eens de zorg voor een jongere of oudere generatie. Dat is gigantisch veel voor die mensen. Ze zijn chronisch overbelast, zowel mentaal als fysiek. Soms kan je dingen uitbesteden, maar de mentale zorg blijft. Je moet continue beschikbaar zijn en dat is heel zwaar. De groep is ook extra kwetsbaar voor burn-out of depressie. Ze vallen uit op het werk door ziekte en dat heeft heel veel impact.”

Zelfzorg is heel belangrijk

“Er zijn heel veel dingen die lastig kunnen zijn. Mensen hebben verschillende strategieën om daarmee om te gaan. Het hangt heel erg af van: “Hoe sta jij zelf in het leven? Wat is de context van jouw leven? Zit jij in een voedende job? Of eerder in een stresserende job? Heb jij een goede relatie thuis? Of een moeilijke relatie met de zorgbehoevende?” Dat zijn allemaal elementen die meespelen.”

“Dingen die altijd heel erg op de voorgrond komen, is de zelfzorg. Dat zijn mensen die enorm zorgend en gevend in het leven staan. Ze zijn gewend om zichzelf weg te cijferen. Als er iets moet gesnoeid worden of wegvalt, dan zijn dat de dingen die voor henzelf goed, leuk of voedend kunnen zijn. De zelfzorg is dus heel belangrijk omdat dat ook helpt om overeind te blijven.”

Communicatie

“Communicatie is ook zo’n struikelblok. Hoe communiceer ik naar de werkvloer dat ik in deze situatie zit? Dat het moeilijk loopt? Hoe communiceer ik naar mijn beiaarde ouders of grootouders? Hoe zeg ik dat ik hen doodgraag zie maar het eigenlijk niet meer red? Dat is heel moeilijk. Het zijn dingen die je niet zomaar even brengt. Je weet dus niet goed hoe.”

“Mensen vertellen het niet snel op hun werk, of ze vertellen het op een dusdanige manier dat de werkomgeving toch nog onvoldoende besef heeft van wat de impact is. Mensen kunnen het vernoemen en collega’s kunnen op de hoogte zijn maar daarom hebben ze nog geen besef van wat die continue belasting juist betekent. De manier waarop ze communiceren geeft vaak onvoldoende inzicht. Soms zit er een soort schroom op: “Het is mijn zaak. Het is privé. Ik wil hier niemand mee belasten.”

“Mensen hebben vaak ook overtuigingen waarin ze vastlopen. “Mijn moeder heeft altijd zo goed voor mij gezorgd”. Normen en waarden: “Ik moet dit doen, want dit is het minste dat ik kan doen…” Sommigen zien dit als hun plicht."

Oplossingen? 

“Veel ouderen kunnen op een andere manier geholpen worden. Dat zou de druk wat kunnen verminderen. Dat zijn mogelijkheden waar naar gekeken wordt, maar het zijn ook processen die mensen moeten doorgaan. Vaak zijn de kinderen al verder in dat stadium en weten zij al wat de beste oplossing is, maar de ouderen moeten dat proces ook doorlopen. Dat is een proces van loslaten, voor de ouderen maar ook voor de kinderen zelf. Je weet dat je ouders niet graag naar een rusthuis gaan, maar ja? Op een bepaald moment moet het misschien wel?”

“Er zijn ook heel veel andere mogelijkheden. Mensen blijven langer thuis. Er zijn heel veel ondersteunende diensten waar je beroep op kan doen: je kan maaltijden aan huis laten bezorgen, het Wit-Geel Kruis kan komen voor zorg of medicatie, je hebt thuiszorg en poetshulp, … Je kan deze diensten inschakelen via je mutualiteit of OCMW’s, die niet altijd duur zijn. Zij kunnen heel veel ondersteuning geven en het is een goede uitbesteding.”

De druk verminderen

“In welke domeinen situeren zich de meest belastende dingen? We kijken dan naar waar je extra belast wordt op de werkvloer, ook thuis met de zorgsituatie én op persoonlijk vlak. Welke dingen zijn op dit moment op de voorgrond het meest belastend voor jou? Die vraag stel ik dan altijd. Je kan natuurlijk niet altijd alles tegelijkertijd aanpakken. Stapje voor stapje. Welke manieren werken voor jou? Welke werken minder? Wat kunnen we verder versterken? Kunnen we hulp inroepen? Kunnen we je communicatie ondersteunen?”

Wil je meer informatie of hulp hierbij?

Dan kan je terecht op de website van Goedgezind: www.goedgezind.be/sandwichgeneratie