Aalst wil carnaval zélf schrappen van Unesco-werelderfgoedlijst, maar dat kan officieel niet: "Nooit eerder gebeurd"

"Momenteel is er geen officiële procedure om jezelf te laten schrappen als werelderfgoed", zo zegt Jorijn Neyrink, expert immaterieel erfgoed en ook lid van de Vlaamse Unesco-commissie. Zij volgt dit dossier ook op. "Maar anderzijds is er ook geen procedure waardoor Unesco zélf iets kan schrappen van de lijst."

Wat er nu gaat gebeuren, is onduidelijk. "Het is afwachten hoe Unesco hiermee omgaat. Een belangrijke regel bij Unesco is alleszins dat een bepaalde traditie enkel erfgoed kan worden als de gemeenschap daarvoor zélf de toestemming geeft. Nu Aalst zelf zegt dat het eruit wil stappen, is die toestemming eigenlijk weg."

Het zou de eerste keer zijn wereldwijd dat iets van de werelderfgoedlijst wordt geschrapt. 

Kritiek op respectloze praalwagen

Aalst Carnaval kwam in opspraak na zijn laatste editie, door de praalwagen van carnavalsgroep Vismooijlen. De poppen, die joden moesten voorstellen, hadden grote haakneuzen, pijpenkrullen en bezaten een geldkist. De groep wilde hiermee duidelijk maken dat ze krap bij kas zaten en een sabbatjaar namen, en volgend jaar een mooiere praalwagen zouden maken.

Er kwam uit verschillende hoeken heel wat kritiek op de praalwagen, ook uit het buitenland. Zo vond de VN-organisatie Unesco dat de vrijheid van meningsuiting geen dekmantel voor haat mocht zijn. De karikaturen waren respectloos en in strijd met de geest van het immateriële erfgoed, klonk het. En dus werd er bekeken of de Aalsterse traditie zou worden geschrapt van de werelderfgoed-lijst.

Verdeelde reacties

"Carnaval is lachen met alles en iedereen, dat moet kunnen. Dus het is dan wel beter dat ze ons laten doen en dat we carnaval kunnen vieren zonder die erkenning", zegt een carnavalist. "Daar gaat niemand wakker van liggen. Ik zit ook in een losse groep, we zijn nog volop op zoek naar een thema voor onze praalwagen, maar dit inspireert ons toch wel."

"Ik vind het wel een gemiste kans om de discussie aan te gaan met de gemeenschappen die zich nu gekwetst voelen", vertelt een andere inwoonster. "Het toont aan dat er toch wel gevoeligheden zijn waar de verschillende gemeenschappen elkaar niet voldoende kennen. Ik heb heel weinig dialoog gehoord, maar veel negatieve discussie."

"Er werd al veel met de joden gelachen, maar dat gaat volgens mij nu nog erger worden", vult iemand anders aan. "Ze hebben een verschrikkelijk leven gehad, maar dat moet niet zo geviseerd worden. Het verleden bewijst ook dat Aalstenaars geen antisemieten zijn, tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de Aalstenaars heel wat Joden verstopt voor de Duitsers. Aalst Carnaval lacht gewoon met alles, geen enkele persoon, groep of gemeenschap is veilig."