Psychiater Uus Knops: “De mentale gevolgen van het coronavirus gaan nog máánden, zelfs jaren nazinderen”

Onze maatschappij krijgt te weinig zuurstof

“Het woord corona zit ook in ‘coronair’. Dat is een Latijnse term die wordt gebruikt voor de kransslagader. De kransslager voorziet het hart en onze spieren van bloed en zuurstof. In mijn hoofd loopt het daar op dit moment mis. De doorbloeding wordt verhinderd, waardoor ons hart in een infarct geraakt. Het coronavirus stopt onze maatschappij op alle vlakken. Voor veel mensen is dat financieel of professioneel, maar zeker ook emotioneel. Op dit moment is er dus reanimatie nodig. Dat doen we door liever te zijn en zorg te dragen voor onszelf en elkaar", zegt Dokter Knops. 

Mentale gevolgen

“In de media gaat het over de lichamelijke klachten van corona, dat is ook heel begrijpelijk. Maar de mentale gevolgen zijn zeker niet te onderschatten. Het is heel normaal dat veel mensen angst en stress ervaren. We zitten in een storm, een tsunami, we voelen ons allemaal bedreigd", vertelt ze. “Elk van ons moet zich proberen samen houden, zowel lichamelijk, maar zeker ook geestelijk.”

Dat we stress en angst ervaren, heeft ook te maken met het feit dat we geen eindpunt kennen. “Op dit moment is er enkel een vaag eindpunt te zien. We zitten in tijden waarin de controle helemaal verdwenen is. We weten niet wat er nog gaat gebeuren. Dat eindpunt wordt vager en verdwijnt achter de horizon. Het is ook dat wat nog meer angst en onzekerheid oproept.”

Zoek mentale rust

“Op zo’n moment is het goed om eindpuntjes voor jezelf te zoeken en in kleinere tijdperiodes te werken. Kijk nog niet naar de grote vakantie, maar kijk uit naar het weekend. Het is beter als je de structuur van dagen en weekends behoudt. Als je de metafoor van het tsunami verder gebruikt: Het is een grote golf die ons allemaal doet daveren. Probeer de grote golf, het tsunami, op te delen in kleinere golven die haalbaarder zijn.”

"En bewegen op die golf in beweging, blijf peddelen", gaat dokter Uus Knops verder. "We weten allemaal hoe belangrijk lichamelijke beweging is, maar het is ook goed om onze geest op tijd rust te geven. De surfers onder ons zullen weten hoe belangrijk yoga en meditatie is om een betere surfer te worden. Ga op zoek naar manieren om afleiding te vinden, of om die molen in je hoofd stil te leggen.”

Kleine positieve dingen

Dokter Uus Knops zet de metafoor verder: “Heb oog voor de schelpen op het strand, heb oog voor de kleine positieve dingen en de kostbare momenten. Ga er naar op zoek en besteed er aandacht aan. Het is misschien al lang geleden dat je nog samen met je gezin kon avondeten. Nu kan het dus wel. Het zijn die kleine positieve dingen waar je het nu van moeten hebben.”

Slagveld

“Alle psychologen en psychiaters zijn heel erg bezig om manieren te zoeken om teleconsultaties te houden. Dat kan beeldbellen zijn of klassiek telefonisch. We realiseren ons heel erg dat mensen die al kwetsbaar waren, hun begeleiding nu zeker nodig hebben.”

“De gevolgen van het coronavirus gaan nog maanden en jaren nazinderen. Mensen lopen trauma’s op. Er ontstaan rouwprocessen. Ik denk dat we een hele coronakliniek kunnen oprichten om mensen ook nadien te begeleiden. Want als de golf van de tsunami wegtrekt, dan is het slagveld zichtbaar. Op fysiek vlak, maar zeker ook op mentaal vlak", zo eindigt Uus Knops.