SOS droogte: "Te veel verharding zorgt ervoor dat regen de bodem niet in kan"

Iedereen moet ook zijn 'gezond verstand' gebruiken en zo min mogelijk leidingwater verspillen. Heel wat luisteraars hebben ideeën van hoe het beter kan. Van zeewater ontzilten tot het water van hoogbouw opvangen en ‘ontzepen’. Allemaal dingen die in theorie mogelijk zijn maar die in realiteit te veel energie of opslagcapaciteit vragen. Maar de echte oplossing ligt misschien wel in onze voortuin.

Marjolein Vanoppen is waterwetenschapper aan de Universiteit van Gent. “Verharde tuinen zijn echt een probleem in Vlaanderen. We zijn één van de meest verharde streken, als je ’t vergelijkt met onze buurlanden. 14 à 15% van Vlaanderen is verhard. Daar komt elke dag 3 hectare, de grootte van ongeveer 6 voetbalvelden, bij. Op al die verharde ondergronden kan het water bij regenval de bodem niet indringen. Dat water stroomt dan af naar riolen en rivieren en zijn we eigenlijk snel weer ‘kwijt’.”

De overheid kan veel doen om verharding tegen te gaan. Dat gaat dan over een slimme aanleg van straten, dorpspleinen, parken, ... Door het slimme gebruik van waterdoorlatende oppervlakten of door een slim afwateringssysteem waarbij water niet meteen naar de riolering vloeit maar wel naar een natuurlijke vijver of poel zodat het in de bodem kan dringen.

Volgens Vanoppen wordt er ook hard gewerkt aan een plan om dat op grote schaal te doen. "Het gaat traag. Er is veel beweging vanuit de Vlaamse Milieumaatschappij om een plan uit te werken dat ons drinkwater beter moet beschermen. Maar er is ook een zware historische erfenis die niet in ons voordeel speelt. Veel kanalen, wijken, straten, ... zijn aangelegd om water zo snel mogelijk naar de riolering af te voeren om overstroming tegen te gaan. Dat was vroeger belangrijk. Die aanleg moet in de toekomst anders maar dat vergt tijd."

In kannen en kruiken

Vanoppen benadrukt ook het belang van regenwater. "Mensen moeten erover nadenken om hun tuin zodanig aan te leggen dat er veel water in de bodem kan dringen. Door weinig verharding te gebruiken. Maar ook de opvang van regenwater is belangrijk." 

"Bij regenwater denken we vaak aan een regenwaterput. Maar je kan het water ook heel eenvoudig opvangen in een grote regenton. Eén ton is relatief snel vol en je kan er heel veel planten mee water geven. Je kan de ton als ze vol is zelfs gewoon over je gazon uitgieten zodat het water in de bodem kan dringen. Doe dat dan niet 's ochtends maar 's avonds als de zon onder is en het water niet meer verdampt." 

Maar ook als je geen regenwater kan opvangen, omdat je bijvoorbeeld op een appartement woont, kan je zuinig omspringen met water. Geef je planten ook tijdens de warmste maanden water maar doe het met water dat je hergebruikt.

Vanoppen geeft enkele tips: "Je kan eenvoudig en slim omspringen met de manier waarop je water opvangt. Het water waarin je je aardappelen gekookt hebt, kan je gebruiken om planten water te geven. Op voorwaarde dat er niet te veel zout in zit. Als je je handen wast of groenten wast, kan je een bakje in je gootsteen zetten waar het water in loopt. Ook het eerste, koude water van je douche kan je perfect opvangen en voor je planten gebruiken. Wel geen zout gebruiken bij je aardappelen dan!”