Kristin Muller woonde in de DDR: "Iedereen kon een spion zijn, zelfs je beste vriend"

Veel dingen in de DDR werkten niet

"Hoe ouder ik werd, hoe meer ik zag dat veel dingen in Oost-Duitsland niet meer functioneerden", vertelt Kristin bij De Madammen. "Ik mocht ook niet studeren wat ik wou. Je kreeg een soort maatschappelijke beoordeling en daar mocht maar één zin in staan die niet zo positief was en je kon het vergeten. Ik kreeg de vraag of in bij de Oost-Duitse partij, de SED wilde gaan maar ik zei dat dat niet zo bij mij paste. Ik had goede punten, maar mijn leraars hebben toen meteen gezegd dat ze moesten zien welke plaatsen er nog vrij waren om te studeren..."

Systeem zonder toekomst

"Ik had besloten om te proberen fysica te studeren. Na de humaniora moest je een jaar stage doen. Op de stageplek zijn mijn ogen open gegaan. De meeste mensen werkten niet. Die zaten samen te kaarten, te spelen op het werk. Drinken ook, en aan het praten. Toen begreep ik dat ik in dat systeem geen toekomst had." 

Gevlucht

"Iemand in het Westen was bereid om te doen alsof hij mijn oom was. Hij schreef mij een kaartje dat hij alleen was gevallen en ziek was maar mij, zijn familie, nog een keer wou zien", vertelt Kristin. "Ik heb dan geprobeerd een reispas te krijgen en ik ben daarvoor 32 keer bij de politie ondervraagd. Altijd dezelfde vragen. Waarom wil je gaan, wie is dat? Uiteindelijk zei de politie 'Ga dan maar'."

Verplicht vertrekken binnen 24 uur

"Ik had een reispas en ik moest, verplicht, binnen de 24 uur het land verlaten. Ik heb die nacht niet geslapen. Ik wist dat ik vanaf dan niemand van mijn familie of vrienden terug zou zien. Ik had toen ook een vriendje die ik ging achter laten. De volgende dag in de trein kon ik niet laten zien dat ik blij was omdat ik verraden kon worden. De trein was op een bepaald moment in West-Duitsland en je kan je niet voorstellen hoe dat gevoel was!"

Oost-Berlijn met op de achtergrond de Berliner Fernsehturm

Gelukkige jeugd

"Ik had eigenlijk een gelukkige jeugd in de DDR", zegt Kristin. "Er was genoeg speelgoed, goede medicatie. We moesten wel vaak in de wachtrij staan, soms een half uur tot een uur. Maar dat was ook iets positiefs. Ik heb zo geleerd om met mensen te praten, ook al zijn ze helemaal anders dan ikzelf."

Breien was in

"Veel functioneerde niet in de DDR en vaak waren er dingen niet meer te verkrijgen. WC papier, boter...Alledaagse dingen. Maar die tekorten leidden er ook toe dat we héél creatief waren. Iedereen breidde bijvoorbeeld, ook de mannen. Op de tram, de trein, op reis. Het was bijna een wedstrijd, speciale motieven, ingewikkelde patronen."

Geheime politie

"We hadden allemaal dezelfde problemen en we herkenden die bij mekaar. Je moest alleen opletten tegen wie je daar over sprak want iedereen die tegenover je zat, kon bij de geheime politie zijn en iets over jou noteren. Zelfs je beste vrienden konden spion zijn en dat gaf een enorme spanning", besluit Kristin.